အကြောင်းအဆက်ဆက်ကြောင့် အကျိုးအဆက်ဆက် ဖြစ်ပုံကို ပြသော တရား။(ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်-ဟူသော ပုဒ်သည် ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒဟူသော ပုဒ်မှ ဆင်းသက်လာသော ပုဒ် ဖြစ်သည်။ ဆိုင်ရာအကြောင်းတို့ ပေါင်းဆုံညီညွတ်မှုကို စွဲ၍ အကျိုးတရားတို့ကို ဖြစ်စေတတ်သော အကြောင်းအပေါင်းကို ဟော၏၊ သို့သော် ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်တရားတော်၌ကား အကြောင်းတရားကိုသာမက အကြောင်းအဆက်ဆက်ကြောင့်ဖြစ်သော အကျိုးအဆက်ဆက်ကိုလည်း ဟောထားသည်။ သို့ဖြစ်၍ အကြောင်းအဆက်ဆက်ကြောင့် အကျိုးအဆက်ဆက် ဖြစ်ပုံကို ပြသော တရားကို ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်ရား ဖြစ်သည်ဟု မှတ်သားထိုက်၏။)
ပဋ္ဌာန်းနည်း
အကြောင်းတရားအကျိုးတရား၊ပစ္စယသတ္တိ" ၃-မျိုးကို စုံလင်စွာ ပြသောနည်းသည် "ပဋ္ဌာန်းနည်း" မည်၏။