ကမ္မဋ္ဌာန်းရှုမှတ်ခိုက်မှာပင် နာမ်-ရုပ်တို့၏ အကြောင်းကို ထိုက်သည့်အားလျော်စွာ တွေ့မြင်၍ “အကြောင်း နာမ်-ရုပ်ကြောင့် အကျိုးနာမ်-ရုပ်မျှသာ ဖြစ်ပေါ်နေသည်”ဟု ဆုံးဖြတ်နိုင်သော ဉာဏ်သည် “ပစ္စယပရိဂ္ဂဟဉာဏ်” မည်၏။
ပထမဈာန်နှင့် ယှဉ်တွဲ၍ ဖြစ်သော စိတ်။
နောက်မှ ဖြစ်လျက် ထောက်ပံ့ခြင်းအားဖြင့် ကျေးဇူးပြုတတ်သော တရား။
သူ့အသက်ကို သတ်ခြင်း။
ပဋိသန္ဓေနှင့် စုတိတို့၏ ကြားကာလကို ပဝတ္တိအခါ-ဟု ခေါ်သည်။ အဘိဓမ္မာအလိုအားဖြင့် ပဋိသန္ဓေစိတ် (စေတသိက်, ကမ္မဇရုပ်)တို့၏ ဥပါဒ်(ဖြစ်ဆဲ)ခဏကိုသာ "ပဋိသန္ဓေ"ဟု ခေါ်သည်၊ ပဋိသန္ဓေစိတ် (စေတသိက်, ကမ္မဇရုပ်)များ ဥပါဒ်ပြီး(ဖြစ်ပြီး)သည့်နောက် ဌီခဏမှ စ၍ ထိုဘဝ၏ စုတိစိတ်၏...
အဘအရင်းကို သတ်သော အကုသိုလ်ကံ။
အကြောင်းတရားအကျိုးတရား၊ပစ္စယသတ္တိ" ၃-မျိုးကို စုံလင်စွာ ပြသောနည်းသည် "ပဋ္ဌာန်းနည်း" မည်၏။