စိတ်ကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ်။ (အရူပဝိပါက် ၄-ပါးနှင့် ဒွေးပဉ္စဝိညာဉ် ၁၀-မှတစ်ပါး ၇၅-ပါးသော စိတ်တို့သည် ပဋိသန္ဓေနောင် ပထမဘဝင်၏ ဥပါဒ်မှစ၍ မိမိတို့၏ ဥပါဒ်ခဏ ဥပါဒ်ခဏမှာသာ ရုပ်ကို ဖြစ်စေသည်၊ ယင်းစိတ်ကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ်ကို “စိတ္တဇရုပ်”ဟု ခေါ်သည်။ စိတ္တဇရုပ်တို့သည် ပဋိသန္ဓေနောင် ပထမဘဝင်၏ ဥပါဒ်မှစ၍ ရုပ်ကို ဖြစ်စေနိုင်သော စိတ်တို့၏ ဥပါဒ်တိုင်းဥပါဒ်တိုင်းမှာ ဖြစ်ကြသည်။)
စိတ်၏ ကုသိုလ်ကောင်းမှုမှာ ပြွမ်းတီးလေ့လာခြင်းသဘော။
မြင်ခြင်းကို လွှမ်းမိုးထားသော မျက်စိအကြည်ဓာတ်။
ကာမာဝစရစိတ် ၅၄ ပါး၊ရူပါဝစရစိတ် ၁၅ ပါး၊အရူပါဝစရစိတ် ၁၂ ပါး၊လောကတ္တရာစိတ်အကျယ် ၄၀။ပေါင်း ၁၂၁ ပါး။(ကာမာဝစရစိတ် ၅၄ ပါး-စသည်ကို ဆိင်ရာ ခေါင်းစဉ်၌...
မိမိသဘောကို ဆောင်တတ်သော၊ မိမိသဘောလက္ခဏာအတိုင်း ထင်ရှားစွာ ဖြစ်တတ်သော မြင်သိစိတ်။
ဈာန်, မဂ်, ဖိုလ်တည်းဟူသော အကျိုးတို့၏ အခြေခံအကြောင်းတရား ကုသိုလ်စိတ်သည် စိတ္တိဒ္ဓိပါဒ် မည်၏။
၁။သုဒ္ဓဋ္ဌကကလာပ်၊၂။ကာယဝိညတ္တိနဝကကလာပ်၊ ၃။ဝစီဝိညတ္တိဒသကကလာပ်၊ ၄။လဟုတာဒေကာဒသကကလာပ်၊၅။ကာယဝိညတ္တိလဟုတာဒိဒွါဒသကကလာပ်၊ ၆။ဝစီဝိညတ္တိသဒ္ဒလဟုတာဒိတေရသကကလာပ်။ (စိတ်ကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ် ၁၅ ပါးမှ အဝိနိဗ္ဘောဂရုပ် ၈ ပါးကို သုဒ္ဓဋ္ဌကကလာပ်ဟု ခေါ်သည်။ ထိုသုဒ္ဓဋ္ဌကကလာပ်ကို ကာယဝိညတ်နှင့်...